fundamenteel onderzoek

Ter verdere illustratie van de twee voorgaande blogs een citaat
uit een editorial in het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde
van oktober, geschreven door de kersverse
natuurkunde promovendus Bram Wouters:

Waarom wordt een jong, gezond en hoogopgeleid persoon jarenlang door de overheid betaald om na te denken over de meest fundamentele aspecten van het universum waarin wij leven? Wat is de rechtvaardiging hiervan?  En ben ik dit wel waard?De mogelijkheden van toepassingen en de economische waarde van mijn onderzoek zijn voorlopig nihil. En hoewel ik anders hoop en poog, zijn de kansen gering dat ik met mijn wetenschappelijke ontdekkingen de positie van Nederland in de wereld significant versterk. Nee, binnen het heersende neoliberale paradigma van winst, effectbejag en de korte termijn heeft mijn promotie geen bestaansrecht.
Gelukkig leef ik in een land met een andere traditie, een traditie van zuiver wetenschappelijk onderzoek dat leven en denken verrijkt, van vooruitgang en van de intrinsieke waarde van kennis. En in deze traditie zijn de universiteiten en instituten ontstaan die het mogelijk maken dat ik en vele anderen kunnen studeren en promoveren.

Ik hoop dat hij dit laatste op het moment van zijn promotie nog steeds kan zeggen.

kassa

Ter illustratie van mijn voorgaande blog de volgende uitspraak
van de fractievoorzitter van de VVD, gemaakt
tijdens de algemene beschouwingen van 26 oktober:

Natuurlijk is het van belang dat er in Nederland alle ruimte
blijft voor fundamenteel onderzoek,
maar zeker zo belangrijk is het dat al die kennis
uiteindelijk een keer in de kassa belandt.
Daarom is het goed dat Innovatie naar Economische Zaken gaat.

Hoe die fundamentele kennis in de kassa moet belanden
is mij niet erg duidelijk, maar de achterliggend gedachte wel:
onderzoek moet geld in het laadje brengen
en anders doe je het maar niet.
De veronderstelling dat fundamenteel onderzoek
gericht kan zijn op het brengen van geld in wat voor laadje dan ook,
toont in elk geval wel een fundamenteel gebrek aan kennis
omtrent  het functioneren van (beta)wetenschap aan.

kennis van zaken

Maarten Keulemans bekijkt in zijn column (VK 16-10-2010)
het betagehalte van onze regering en parlement.
Het kabinet bevat, op een ouderen arts na, geen enkele beta,
in de kamerfracties van de regeringspartijen zit zelfs
geen enkele beta. 
De Energieraad, een belangrijk adviesorgaan, beschikt
over slechts een beta wetenschapper.
Zijn conclusie: het land wordt gerund door juristen en beroepsregenten.
In de VS is het gelukkig beter zoals blijkt uit onderstaande
voordracht die gehouden werd door een onderminister van Energie.
Zeer de moeite waard, vooral omdat hier iemand
met kennis van zaken aan het woord is.  
Misschien wel nuttig voor onze minister van Economische Zaken en Innovatie.
Maxime Verhagen, is al net zo’n deskundige als
zijn voorganger, Maria van der Hoeven.

gay pride belgrado

Een paar maanden geleden zat ik in Belgrado met mijn dochter, schoondochter en twee van hun Servische vriendinnen te lunchen toen iemand vroeg of ik mij niet onveilig voelde met vier lesbische vrouwen op een terras in hartje Belgrado.
Afgelopen zondag bleek dat dit beslist geen grappige vraag was.
Tijdens de Gay Pride in Belgrado, braken rellen uit omdat
rechtse groepen de manifestatie wilden verstoren.
In Servie wordt homoseksualiteit door veel mensen
niet geaccepteerd en sommige groepen treden
daar gewelddadig tegen op. Gelukkig greep de politie
deze keer wel in. Vorig jaar nog werd
de Gay Pride op het laatste moment afgelast
omdat de politie de veiligheid van de deelnemers niet wilde garanderen.
De Servische regering moet nu wel ingrijpen als zij 
lid wil worden van de EU.
Misschien zou de Nederlandse regering
daarom nog eens goed moeten nadenken over de consequenties
van een aanhoudend nee tegen de toetreding van Servie .
Het zou jammer zijn als de Serviers daardoor
het gevoel krijgen dat het toch niks uitmaakt wat ze doen.
In dat geval zullen de anti westerse,
vaak nationalistische,  groeperingen die meestal
ook anti homo zijn, weer meer invloed krijgen.
Dat zou een slechte zaak zijn voor zowel Servie als de EU.

frankrijk

Vorige week zijn we een paar dagen naar
vrienden in Frankrijk geweest.
Op de heenweg gestopt in Ermenonville ten noordoosten van Parijs.
Hier is Rousseau gestorven en begraven.
Het chateau waar hij de laatste 6 weken van zijn leven
verbleef is nu een duur hotel restaurant.
Het park waar hij op een eilandje ligt begraven
bestaat nog en zijn beeld staat in het dorp.

Daarna verder in een grote boog rond Parijs naar Tilly le Foret.
Hier hebben we le Cyclop van Tinguely en Niki de St Phalle bekeken.
Erg indrukwekkend, midden in het bos.

 



In Le Pouget was het erg gezellig.
We hebben heerlijk gegeten en gedronken en
ik heb me kunnen uitleven in het maken
van een proppenschieter uit een vlier tak.
Omdat er geen elzenproppen waren moest
er geschoten worden met papieren proppen. 

 

Op de terugweg hebben we de Familistere van
Godin in Guise bezocht. Overal is over nagedacht
en in 1860! warm water voor de arbeiders.
Mooie kachels in het museum.

Daarna, bijna per ongeluk, langs le Grand-Hornu
gekomen (vlakbij Mons in Belgie). 
 
 

Innovatieplatform

Vooroordelen zijn niet goed, maar soms kun je ze moeilijk
vermijden.
Een van die moeilijk te bestrijden vooroordelen betreft
het innovatieplatform dat 7 jaar geleden is ingesteld
door Balkenende met JP zelf notabene als lid.
Ik heb altijd al gedacht dat dit meer een plek was om te netwerken dan een plek om innovaties te initieren. Mijn vooroordeel wordt nu (gelukkig?) bevestigd in het septembernummer van het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde.
In het editorial van Menno van Dijk wordt het uitstekend verwoord:

Het innovatieplatform (2003 – 2010) met deelnemers uit de overheid, wetenschap en bedrijfsleven is niet meer.
Volgens eigen zeggen “zeer succesvol gebleken in het samenbrengen van partijen, het aandragen van kansrijke beleidsrichtingen en het creeren van draagvlak” maar klik op Resultaten op de website en je vindt alleen maar geformuleerde aanpakken, uitgebrachte adviezen, geselecteerde sleutelgebieden en ingeziene groei mogelijkheden.

Ik ben benieuwd wat het nieuwe kabinet voor moois gaat bedenken. 

rozen

Uit een studie van de Universiteit van Wageningen 
blijkt dat een Nederlandse rozenteler
per roos ongeveer 10 keer zoveel energie
verbruikt en dus ook 10 keer zoveel CO2 uitstoot
als een Keniaanse teler.
Toch kan een Nederlandse roos heel goed
concurreren met een Keniaanse roos omdat
de Nederlandse kweker het gas heel efficient gebruikt.
Het energiegebruik in de Nederlandse tuinbouw
is de afgelopen 10 jaar ruwweg met 70 % gedaald.
Als je als Nederlandse overheid de CO2 emissie
wilt verminderen kun je de prijs van het aardgas verhogen
maar dat zal niet veel helpen omdat het nog maar
een relatief klein gedeelte van de kosten is.
De consument kan meer invloed uitoefenen door zijn keuze
te maken op basis van de CO2 uitstoot. 
Dat is wel erg vervelend voor de rozenkweker die veel
geinvesteerd heeft in het energiezuinig maken van zijn teelt.
Toch zal hij wat energieverbruik betreft nooit
kunnen concurreren met een Keniaanse rozenkweker.
Je moet je dus afvragen of dit soort energie intensieve
activiteiten nog wel gestimuleerd moet worden door de overheid.